Agrarisch natuur- en landschapsbeheer in Brabant

Monitoring van bodemkwaliteit Miscanthuspercelen te Leende

Miscanthus, een snelgroeiend gras, wordt steeds populairder vanwege zijn hoge biomassa-opbrengst. Een belangrijk aspect van duurzame landbouwpraktijken is het effect van gewassen op de bodemgezondheid. Datura Environmental Solutions onderzoekt daarom het effect van Miscanthus-teelt op de bodemgezondheid op percelen bij Leende[1]. Op de projectlocatie werd Miscanthus geplant in 2023. In de voorafgaande jaren werd mais en gras op het perceel verbouwd.

Gedurende 2023 werden gewasbeschermingsmiddelen toegepast om onkruid te bestrijden en de jonge aanplant zo een kans te geven zich te ontwikkelen. Daarna werden er geen bestrijdingsmiddelen meer gebruikt. Ook werd het perceel na 2023 niet bemest. In 2024 is een -0-meting uitgevoerd naar de bodembiodiversiteit met Environmental DNA (eDNA). Deze nieuwe methode om de aanwezigheid van soorten aan te tonen werkt ook goed in bodems. Alle leven in de bodem laat DNA sporen achter. Met behulp van deze DNA-sporen kan bodemleven zoals schimmel, aardwormen, bacteriën, springstaarten etc. aangetoond worden. Datura Environmental Solutions is gespecialiseerd in deze onderzoeksmethodiek.

De bodembiodiversiteit is een goede maat voor bodemgezondheid en bodemkwaliteit. Door de meting over enkele jaren nog eens uit te voeren kan een uitspraak gedaan worden over de invloed van Miscanthusteelt op de bodemkwaliteit.

De resultaten kunnen op een eenvoudige manier zichtbaar gemaakt worden door het aantal soorten en hun hoeveelheid weer te geven. Zo werden in de monsters ruim 3700 soorten aangetroffen. De resultaten zijn weergegeven in de twee staafdiagrammen:

Resultaten van de eDNA analyse. In de figuren zijn ter referentie de mediaan en het maximum weergegeven van 130 percelen op zandgrond die aanwezig zijn in de database van Datura.

Conclusie

Uit de -0- meting in januari 2024 blijkt dat bij de start van de pilot de bodem onder de Miscanthus-teelt een goed ontwikkeld bodemleven heeft. De vraag is of dit bodemleven nog steeds zo goed is als bij aanvang, of zelfs nog wat verbeterd is. Over enkele jaren gaan we het ervaren.


[1] De Miscanthusteelt in Leende is onderdeel van een pilotproject van BoerenNatuur Brabant Midden en Waterschap De Dommel. Het onderzoeken van de bodem biodiversiteit werd mogelijk gemaakt door Rabobank Regio Eindhoven.

Miscanthus is een snelgroeiend gras met hoge biomassaopbrengst (foto: P. Kerkhofs)