In onze weidevogelgebieden in Altena en de Beerse Overlaat zien wij mogelijkheden de kruidenrijkdom van de kruidenrijke graslanden te vergroten. Meer kruiden betekent meer insecten, waarmee de overlevingskansen van kuikens van weidevogels vergroot kunnen worden. Daarom zijn we met subsidie van de Provincie Noord-Brabant in 2024 het project Kwaliteitsverbetering kruidenrijk grasland gestart, waarin we diverse maatregelen onderzoeken om de kruidenrijkdom te vergroten.
Kruiden voor overleving
Kruidenrijke graslanden zijn belangrijk als foerageergebied voor zowel oude als jonge weidevogels. In het leefgebied Open grasland (de weidevogelgebieden) ligt in 2024 circa 285 hectare kruidenrijk grasland. De kruidenrijkdom bepaalt o.a. het aanwezige voedselaanbod. We zien bijvoorbeeld kansen in het vergroten van de beschikbaarheid en de bereikbaarheid van voedsel in de kuikenfase in de kruidenrijke graslanden. Dat is essentieel om de overlevingskansen voor kuikens te vergroten.
Te lange grashalmen
In de praktijk blijkt dat diverse kruidenrijke percelen met een uitgestelde maaidatum te snel een te hoog en te dicht gewas opleveren, totaal ongeschikt voor weidevogelkuikens. Dat lange gras is niet alleen ondoorwaadbaar voor kuikens, maar ook nadelig voor de kruidenrijkdom.
We streven naar een verbetering van de kruidenrijke graslanden in het mozaïek van percelen met verschillende type weidevogelbeheer. In dit mozaïek zetten we in dit onderzoek in op drie verschillende maatregelen:
- Extra en vroeger maaien t.b.v. verschraling
Door gedurende een aantal jaren vroeger te maaien ontstaat een mozaïek. Doordat gras voor de zaadzetting wordt afgevoerd, zal de vegetatie dunner en lager worden. Daardoor is de vegetatie beter toegankelijk voor jonge weidevogels. In de open vegetatie krijgen algemene kruiden meer kans. Bovendien vindt enige verschraling plaats, wat de ontwikkeling van kruiden ook ten goede komt. In 2024 was eerder maaien door het zeer natte voorjaar beperkt mogelijk. In 2025 gaan we opnieuw proberen circa 40 hectare eerder te maaien. - Extensief beweidingsbeheer
Beweiding voorafgaand en gedurende de kuikenperiode leidt tot een onregelmatige grasstructuur met afgegeten plekken die goed doorwaadbaar zijn voor kuikens en voldoende dekking in de overgebleven hoge graspollen. Dit willen we meer mogelijk maken in onze werkgebieden, met name rond de golfplatenplasdrassen. Begin 2025 bepalen we welke percelen we in 2025 (gedeeltelijk) extensief gaan beweiden. - Inzaaien kruidenrijke percelen
Toename van kruidenrijkdom door inzaai van passende kruidenrijke mengsels op percelen met beperkt aanwezige kruiden. Op basis van een bodemonderzoek wordt bepaald of aanvullende maatregelen nodig zijn, naast de her inzaai. In 2024 zijn diverse ingezaaide percelen bekalkt. Komende jaren volgen we de ontwikkeling van deze percelen.
Kansen op jouw percelen?
De ervaringen die we in dit project van drie jaar (2024, 2025 en 2026) opdoen, gaan we delen met alle deelnemers in het leefgebied Open Grasland. We organiseren bijeenkomsten en gaan individueel met deelnemers in gesprek. Samen leren we van de diverse effecten van de maatregelen die we nemen. Zie je op je eigen percelen mogelijkheden voor bovenstaande maatregelen, neem dan contact op met je veldcoördinator.
