Door: Jan van der Biezen, ANV d’n Beerse Overlaet en Collectief Oost-Brabant
Op 3 oktober j.l. kreeg ik de gelegenheid om wat de vertellen over het weidevogelgebied in de polder die zich uitstrekt van Den Bosch tot en met Ravenstein. Dit op een avond waarop de ZLTO-afdeling Oss-Den Bosch gemeenteraad en -ambtenaren had uitgenodigd om kennis te nemen van de agrarische sector. De hoofdlijnen van dat verhaal lijken me ook voor een groter publiek interessant.
Sinds ongeveer 25 jaar staat dit gebied op de kaart als officieel weidevogelgebied met daarin mogelijkheden voor grondgebruikers om beheerovereenkomsten af te sluiten om de weidevogelstand te verbeteren. Dit kunnen contracten zijn met weinig gevolgen voor de bedrijfsvoering, maar ook overeenkomsten die het perceel vrijwel helemaal uit de agrarische productie halen. De vergoeding is vanzelfsprekend navenant. In het begin lag het accent op nestbescherming, wat door onze vrijwilligersgroepen enthousiast uitgevoerd werd. Tegenwoordig ligt het accent meer op biotoopverbetering. Dit heeft tot gevolg dat er meer accent is komen te liggen op “zware” pakketten. Ook is in samenwerking met Brabants Landschap het z.g. golfplaat-plasdras ontwikkeld. Hiermee zorgt de grondgebruiker ervoor dat er van 15 februari tot ongeveer 1 juli, minimaal 60% van zijn perceel onder water staat; op de resterende droge gedeelten kunnen de vogels dan nestelen. Ook op bouwland zijn mogelijkheden geschapen ter bescherming van de kievit, welke dan ter plekke geregeld worden door onze vrijwilligers in samenspraak met de boer en ANV/Collectief en Brabants Landschap. In de jaren is de organisatie wel veranderd. Ging alles in het begin van het Rijk uit, naderhand kwam de verantwoording bij de provincies te liggen. Vanaf 2016 is de uitvoering helemaal in handen van Collectieven. Dit zijn groepen van ANV’s (agrarische natuurverenigingen) die gecertificeerd zijn om contracten af te sluiten, gebiedsplannen te maken, controles te doen en te monitoren. Dit alles wel in nauw overleg met de provincie. Wij vallen onder Collectief Oost-Brabant. In de gebiedsaanvraag wordt elk jaar weer gepoogd om de biotoop voor weidevogels in het hele gebied te optimaliseren d.m.v. een optimale mix van licht en zwaar beheer. De resultaten zijn niet uitgebleven. Maar daarnaast zijn er ook zeldzame soorten teruggekeerd zoals de kemphaan en hebben we zelfs broedsels gehad van de steltkluut en de kleinste waterhoen. Het is mooi om te zien waar een goede samenwerking tussen boeren, vrijwilligers, Brabants Landschap en provincie toe kan leiden.