Patrijzen zijn misschien wel ons land meest bekende akkervogels. Een kleine hoender, die vroeger in groten getale door het hele land voorkwam. Helaas is dat niet langer zo. De patrijs heeft flinke klappen te verduren gehad in de aantallen. De soort is met 95% afgenomen sinds 1980, een schrikbarend feit. 

In het kader van het Partridge-project – een project voor biodiversiteitsherstel op akkerland – worden in Altena al meer dan zes jaar patrijzen geteld. Iets wat niet makkelijk is, want de soort laat zich liever zo min mogelijk zien. Maar, één vorm van tellen geeft een redelijk gebiedsdekkend beeld van ten minste het aantal roepende mannetjes in het voorjaar. 

Dit vroege voorjaar zijn we in zeven werkgebieden Open akker verspreid over Brabant ook gestart met de patrijzentelling. Hiermee willen we in verschillende gebieden inzicht krijgen in de aanwezigheid van de patrijs. De eerste resultaten maken ons alleen maar meer nieuwsgierig.  

Methode

Langs vaste routes wordt ‘s morgens een uur voor zonsopkomst, of ’s avonds een halfuur na zonsondergang het geluid van een roepend mannetje afgespeeld. Dit moet een aantal keren gebeuren, vanaf begin februari met een interval van twee weken, tot begin april. In deze tijd van het jaar zijn de haantjes het actiefst met het bepalen van hun territorium en lokken van een vrouwtje. Daarom reageren ze fel op onze lokroep. Alle reagerende mannetjes worden tijdens de telling op kaart genoteerd.

Resultaten

Positief is dat in alle gebieden waar is geteld, patrijzen zich hebben laten horen. De dichtheid van de patrijzen verschilt van gebied tot gebied, met in sommige gebieden verrassend veel exemplaren. Natuurlijk is langjarige telling nodig om iets te kunnen zeggen over de aantalsfluctuaties in het gebied. Maar, op basis van de huidige bevindingen kunnen we bekijken hoe we het habitat van de patrijs verder kunnen verbeteren op de plekken waar de soort nog zit. Patrijzenrand, bloemenblok of struweelhaag, samen met de deelnemers in het betreffende gebied bespreken we wat voor hen en de patrijs passend is.  

Blijven monitoren!

Komende jaren blijven we daarom patrijzen tellen in deze gebieden. Ook tijdens de MAS-tellingen (Meetnet Agrarische Soorten) dit voorjaar, worden met regelmaat patrijzen waargenomen. Met al deze gegevens kunnen we de ontwikkeling van het aantal patrijzen volgen. Door middel van passend beheer en alle inzet van onze deelnemers en vrijwilligers zijn wij benieuwd of aantallen behouden blijven en zo mogelijk een stijgende lijn wordt ingezet. We houden u op de hoogte. 

Afb: Beheerpakket Patrijzenrand in Altena (Foto: M. Millenaar)