Op de Saanenhof is er met ‘een tikkeltje eigenwijs’ niks mis. De familie boert al generaties lang aan de zuidkant van Heeze, dicht tegen De Strabrechtse Heide. Ook geldt hier het bekende Brabantse verhaal van het gemengd bedrijf dat, in de zoektocht naar specialisatie, een ander pad in slaat. Jan Wanders senior bouwde de varkensstal om tot geitenverblijf: GEITEN?

Afb: Jan Wanders junior heeft wel iets met geiten (Foto: Caplan)

Afb: Ze zijn vriendelijk en nieuwsgierig (Foto: M. Leesberg)

Pioniers

Ja, dat was in 1980 geen gemakkelijke keuze. Als je in die tijd geitenmelk produceerde was je ‘gedoemd’ om je product ook zelf te verwerken en aan de man/vrouw te brengen, want er was geen markt, geen verwerker en geen keten. Dat maakt je toch een beetje een pionier en daarom verwerken ze nog steeds het gros van hun eigen geitenmelk tot mooie producten, met het etiket van De Saanenhof. Dat wordt inmiddels gewaardeerd bij de horeca. En ook bij de consument, de mensen gaan toch steeds meer letten op gezonde, eerlijke voeding. Ook geitenvlees wint aan belangstelling. Al eens een geitenburger geprobeerd?

Iets met geiten? 

‘Eigenlijk zijn het net kleine koetjes’, zegt Jan Wanders junior. ‘Voor het gemak rekenen we met 10 geiten in de plaats van 1 koe, maar officieel stelt men 8,72 geiten als 1 GVE. Junior koos aanvankelijk niet zelf voor overname van het bedrijf maar voor een opleiding Milieutechnologie aan de HAS. Toch raakte hij gepassioneerd toen hij op het bedrijf moest inspringen, ter vervanging van een zieke medewerker. Misschien kozen de geiten wel voor hem? ‘Nieuwsgierig zijn ze en vriendelijk, ze staan gelijk aan het hek’. En inderdaad: kopje schuin om aandacht. 

Afb: Ze staan gelijk allemaal aan het hek (Foto: M. Leesberg)

Samenwerken met terreinbeheerders

Zo dicht tegen de Strabrechtse Heide krijg je al gauw te maken met Staatsbosbeheer en Brabants Landschap. Je kunt de grond dan beheren tegen een lagere pacht, maar daar staan voorwaarden tegenover. Zo verbouwt de familie nogal wat grasklaver en granen: Triticale en rogge op kleurige velden met een vleug van bloeiende kruiden, zoals kamille, korenbloem, klaproos en ganzenbloem. De klaver helpt om te voorzien in de stikstofbehoefte voor het gewas. De potstalbodem ligt al even klaar om uitgereden te worden, zodra het weer het toelaat. ‘Dat verhoogt het organische stofgehalte, waardoor je bodem een goede structuur krijgt. Het verschil kun je wel merken als het zoveel regent.’ Je leert van elkaar en je gaat steeds meer in kringlopen denken. Sinds 1984 is De Saanenhof biologisch en sinds 1998 biodynamisch. ‘Als het je past, dan rol je er zo in.’

Afb: De potstalbodem ligt te wachten tot die uitgereden kan worden

ANLb-pakketten maken deel uit van de bedrijfsvoering

Als je ervaring hebt met beheer van natuurgronden, dan kun je al snel overweg met de ANLb pakketten. Ze zijn goed doordacht maar soms wringt het: ‘Ik begrijp dat hè, dat er een maaidatum wordt ingesteld. Maar als de broedvogels zijn uitgevlogen en mijn granen zijn rijp, dan vind ik het wel eens lastig dat ik moet wachten op een kalenderdatum. In overleg zou vroeger maaien moeten kunnen’. De familie kiest voor verbrede bufferstroken met kruidenrijke akkerranden: een bijdrage aan de biodiversiteit, maar de biologische boer krijgt wel eens hoofdpijn van de wortelonkruiden die de akker inschieten: extra handelingen! Voor de rest passen de pakketten ons goed en dragen ze een steentje bij aan de bedrijfsresultaten.

Pachtgunning

Heeft Jan ook nog wensen? Dan denkt hij meteen aan de spanning tussen de looptijd van de ANLb pakketten (6 jaar) en de pachtcontracten (vaak slechts 1 tot 3 jaar). De pacht zou ook voor minimaal 6 jaren gegund moeten worden. ‘Je hebt die continuïteit nodig!’ Dan steekt het wel eens dat een mooi instrument als de BBM (nog) niet beschikbaar is voor geitenhouders. Daardoor verliest Jan een streepje bij de gunning van pachtgronden. ‘Laat alle sectoren meedoen en gaan voor wat ze waard zijn!’

Afb: Een wandelpad langs de geiten is heel attractief voor wandelaars

Veldmedewerker

Wandelaars zijn verrukt, als de geiten buiten lopen. De fraaie ligging van de weidegronden en de open stal geven aanleiding tot plannen om een ‘wandelpad over boerenland’ te realiseren, met een mooi hagenplan en fruitbomen. Ook daar zijn mogelijkheden voor. Dit zijn plannen om eens goed door te spreken met je veldcoördinator, want samen heb je gauw overzicht in de mogelijkheden op jouw grond.